Γιάννης Μηλιός
Στην NRC WeekendΗ εφημερίδα NRC Weekend, δημοσιεύει συνέντευξη με τον Γιάννη Μηλιό που παρεχωρήθη στην ανταποκρίτρια Marloes de Koning με τίτλο «Ένα Grexit είναι χειρότερο από τις περικοπές», στην οποία αναφέρονται τα εξής:
O Γιάννης Μηλιός είναι ένας από τους κορυφαίους οικονομολόγους του ΣΥΡΙΖΑ, του Σοσιαλιστικού Κόμματος το οποίο αναμένεται να αναδειχθεί το μεγαλύτερο κόμμα στην Ελλάδα στις 25 Ιανουαρίου. Ο χαρούμενος εξηντάχρονος προτείνει στον αρχηγό του κόμματος Αλέξη Τσίπρα τί είναι καλύτερο να πει για τα δύσκολα θέματα, όπως για την διαγραφή του χρέους και τον μελλοντικό ρόλο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ). Οι επενδυτές και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις περιμένουν με αγωνία να ακούσουν τι έχει να πει ο μαρξιστής. Μια πολιτική αναταραχή στην Ελλάδα θα μπορούσε να έχει συνέπειες για το σύνολο της ευρωζώνης και τους πολιτικούς του «Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς» – όπως ονομάζεται ο ΣΥΡΙΖΑ- που είναι οι μεγάλοι άγνωστοι.
Πιστεύετε στον καπιταλισμό;
Μηλιός: Οι περισσότεροι από εμάς – και εγώ προσωπικά – θέλουμε να μετατρέψουμε αυτό το σύστημα σε σοσιαλισμό. Ωστόσο, κάτι τέτοιο πρέπει να έρθει από τον λαό. Πρέπει να θέσουμε τις ανάγκες των ανθρώπων ως προτεραιότητα, όχι τα κέρδη ή τα προσωπικά συμφέροντα.
Αν ο ΣΥΡΙΖΑ έρθει στην εξουσία, τι περίπου θα μπορούσε να συμβεί;
Μηλιός: Πρώτα θα αντιμετωπίσουμε την ανθρωπιστική κρίση. Μέσα σε λίγα χρόνια, χάσαμε το ένα τέταρτο του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος μας (ΑΕΠ). Όλοι υποφέραμε από αυτό, αλλά ιδιαίτερα μια σειρά από ευάλωτες ομάδες ανθρώπων. Υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν πλέον καμία πρόσβαση σε τροφή και εξαρτώνται πλήρως από την αλληλεγγύη των άλλων. Υπάρχουν άνθρωποι που δεν μπορούν να πληρώσουν το ενοίκιο ή το ρεύμα. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι θα έχουν ένα ελάχιστο επίπεδο ηλεκτρικής ενέργειας, κουπόνια τροφίμων και μια δωρεάν κάρτα για τις δημόσιες συγκοινωνίες.
Ποιοι πρέπει να σας φοβούνται επειδή θα το νιώσουν στο πορτοφόλι τους;
Μηλιός: Εκείνοι που συνεχίζουν να ασκούν πρακτικές για τις οποίες δεν υπάρχει θέση στην Ευρώπη, όπως το λαθρεμπόριο καυσίμων και καπνού. Και η ολιγαρχία που διατηρεί πελατειακές σχέσεις με τους επικεφαλής του κράτους. Πάντα λέγαμε ότι το ελληνικό κράτος είναι διεφθαρμένο, αλλά χρειάζονται δύο για να χορέψουν ταγκό. Είμαστε το μόνο μεγάλο πολιτικό κόμμα που δεν είναι μέρος της ελίτ, η οποία κυβερνά την χώρα από το τέλος της χούντας το 1974.
Σε αυτή την χώρα πρέπει να σεβαστούμε τους νόμους. Αυτό ισχύει και για την αγορά εργασίας. Έχουμε μια τεράστια μαύρη αγορά. Οι άνθρωποι που εργάζονται σε αυτή την αγορά είναι εντελώς απροστάτευτοι. Η ανεργία έχει αυξηθεί από 10% σε 26%. Πρόκειται για ασθένειες που οφείλονται στην πολιτική λιτότητας. Εμείς θα αυξήσουμε τον κατώτατο μισθό στο επίπεδο που βρισκόταν το 2011, δηλαδή 750 ευρώ τον μήνα (από 586 ευρώ που είναι τώρα). Αυτό θα σταθεροποιήσει την οικονομία, διότι θα πρέπει επίσης να εξετάσουμε το θέμα της ζήτησης, όχι μόνο την προσφορά.
Αυτό που θέλετε θα κοστίσει χρήματα, έχετε υπολογίσει ότι αυτό απαιτεί 11 δισεκατομμύρια. Από που θα προκύψουν αυτά τα χρήματα;
Μηλιός: Θα καταπολεμήσουμε την φοροδιαφυγή. Επιπλέον υπάρχουν πολίτες οι οποίοι χρωστούν στο ελληνικό κράτος εκατό δισεκατομμύρια ευρώ σε φόρους και κοινωνικές εισφορές. Σε επτά χρόνια θα μπορέσουμε εισπράξουμε είκοσι δισεκατομμύρια, εκ των οποίων τα τρία δισεκατομμύρια το πρώτο έτος.
Επίσης, θα δημιουργήσουμε μια νέα κυβερνητική υπηρεσία που θα υπολογίζει το διαθέσιμο εισόδημα των ανθρώπων που θέλουν μια διευθέτηση του χρέους. Οι άνθρωποι θα πληρώνουν κατά συνέπεια ό, τι μπορούν, και η δαπάνη για την αποπληρωμή των χρεών τους προς το κράτος δεν θα υπερβαίνει το 30% του εισοδημάτων τους. Το υπόλοιπο ποσό θα ‘παγώσει’ μέχρι να είναι ικανός ο πολίτης ή η μικρή επιχείρηση να πληρώσει τα υπόλοιπα. Επομένως, οι άνθρωποι θα συμμετάσχουν και πάλι στην οικονομική ζωή και θα τονώσουν την οικονομία.
Και οι προηγούμενες κυβερνήσεις δεν προσπάθησαν επίσης να καταπολεμήσουν την φοροδιαφυγή;
Μηλιός: Όχι, καθόλου.
Θα το νιώσουν και οι Ολλανδοί φορολογούμενοι αυτό; Για παράδειγμα, επειδή εσείς επιθυμείτε παραγραφή του χρέους;
Μηλιός: Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε με τις περικοπές για να αποπληρώνουμε τόκους και κεφάλαια. Ζητάμε μια παραγραφή τουλάχιστον κατά 50% και θέλουμε να εξαρτηθεί η εξόφληση του υπολοίπου από τον ρυθμό της οικονομικής ανάπτυξης. Αυτή είναι η λύση που έλαβε η Γερμανία το 1953. Με αυτό τον τρόπο η Ελλάδα επίσης βοήθησε να πραγματοποιηθεί το γερμανικό οικονομικό θαύμα.
Υπάρχουν και άλλες τεχνικές λύσεις που μπορεί να φανταστεί κανείς. Σύμφωνα με αυτές, η ΕΚΤ διαδραματίζει έναν ενεργό ρόλο, λαμβάνοντας τις πληρωμές τόκων για λογαριασμό της, ενώ εμείς παίρνουμε αναβολή αποσβέσεων για μια-δυο δεκαετίες, όπου η οικονομία μπορεί να αναπτυχθεί. Το χρέος θα είναι τότε σε σχέση με το ΑΕΠ πολύ μικρότερο. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει το κοινό μας χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, η ΕΚΤ, να διαδραματίσει έναν πολύ διαφορετικό ρόλο. Θα πρέπει να βοηθήσει χώρες και να δημιουργήσει κεφάλαια, έτσι ώστε οι φορολογούμενοι στην Ευρώπη να μην πληρώσουν τίποτα και να μην μεταφέρονται χρήματα από τη μία χώρα στην άλλη.
Αυτό ακούγεται σαν μια μαγική συνταγή.
Μηλιός: Δεν είναι μαγεία. Στηρίζομαι στις λύσεις που βρήκαν άλλες χώρες στο παρελθόν. Αυτό δεν ισχύει μόνο για την Ελλάδα, αλλά για ολόκληρη την Ευρωζώνη. Αυτό είναι επίσης καλό για την Ολλανδία και τη Γερμανία. Ως εκ τούτου, θα έχουν μεγαλύτερη αγοραστική δύναμη. Έχω δημοσιεύσει μαζί με δύο άλλους οικονομολόγους μια σχετική μελέτη.
Σκοπεύετε να προσλάβετε περισσότερους δημοσίους υπαλλήλους;
Μηλιός: Ναι, σε ορισμένες υπηρεσίες. Έχουμε μια λίστα με 55.000 ανθρώπους που πάνω από 100.000 ευρώ έχουν διοχετεύσει στο εξωτερικό κατά τη διάρκεια της κρίσης. Ο πλούτος και τα εισοδήματα 24.000 εξ αυτών δεν αντιστοιχεί στη φορολογία εισοδήματος που υποβάλλουν στην εφορία. Εντούτοις, μέσα σε δύο χρόνια μόνο 417 από αυτές τις περιπτώσεις εξετάστηκαν. Αν είχαμε περισσότερους φορολογικούς ελεγκτές, θα δίναμε χρήματα, αλλά θα εισπράτταμε πολύ περισσότερα.
Ποια είναι η εναλλακτική λύση στην Ευρώπη, εάν δεν επιλεγεί να χρησιμοποιηθεί η ΕΚΤ για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης;
Μηλιός: Οι περικοπές είναι μια πολιτική στρατηγική την οποία χρησιμοποιεί η πολιτική και οικονομική ελίτ της Ευρώπης για να αλλάξει τον χαρακτήρα των κοινωνιών μας. Θέλουν να διαλύσουν το κράτος πρόνοιας. Θέλουν να δημιουργήσουν τον «λευκό Ασιάτη εργάτη» στην Ευρώπη. Μια εργατική τάξη με ελάχιστα δικαιώματα, υπό ελαστικούς όρους εργασίας και έναν χαμηλό μισθό. Αυτή είναι μια αλλαγή των κοινωνικών σχέσεων που δεν πρέπει να επιτρέψουμε.
Πιστεύετε ότι ένα Grexit είναι δυνατόν;
Μηλιός: Όχι, όχι, όχι! Θα καταρρεύσει ολόκληρη η ευρωζώνη, και οι Έλληνες θα χάσουν την αγοραστική τους δύναμη. Ακόμα περισσότερο από ό, τι συμβαίνει ήδη μέσα από αυτές τις πολιτικές λιτότητας.